ពាក្យ"អប្្សរា"ដែលមកពីពាក្យសំស្រ្កឹតថាអប្សរស៑ឬ"អប្សរា"បាលីគឺអច្ឆរាជាស្រីមានសម្បុរថ្លាស្រស់ផូរផង់ឬស្រីមានមុខថ្លាស្រស់បំព្រង។តាមសេចក្ដីតំណាលក្នុងគម្ពីព្រាហ្មណ៍ថាស្រ្តីសួគ៌ពួកមួយដែលផុសឡើងពីទឹកក្នុងកាលដែលកូរៈយកទឹកអម្ឫតនៅសមុទ្រទឹកដោះ។
បានសេចក្ដីថា៖ក្នុងចលនាមានគោលេចចេញពីផ្ទៃសមុទ្រនូវសត្វចម្លែកអស្ចារ្យជាច្រើនជាបន្តបន្ទាប់ដែលក្នុងខណៈនោះក៏មានចេញនូវតួនាងទេព្វអប្សរជាច្រើនពត់ពេនខ្លួនរាំនៅលើអាកាសប៉ុន្តែតាមការពិតមិនមែនដូចច្នោះទេដែលហៅថា"អប្សរ"ឬអប្សរានោះដោយសេចក្ដីថា“ស្រីសួគ៌មានសម្បុរភ្លឺថ្លាផូរផង់ឬស្រីសួគ៌ឆើតឆោម”ក្នុងការប្រើពាក្យនេះខ្មែរប្រើក្លាយជាអក្សរក៏មានដូចជាពាក្យស្រីអក្សរស្រីទេព្វអក្សរបវរកញ្ញាជាដើមយើងគួរតែកុំប្រើហើយត្រូវប្រើអប្សរឬអប្សរា អច្ឆរាវិញរូបនាងត្រូវបានបុព្វបុរសខ្មែរឆ្លាក់នៅលើផ្ទាំងសិលានៃប្រាសាទជាច្រើនពិសេសប្រាសាទអង្គរវត្តដែលមានរូបនាងរាប់ពាន់ក្នុងសណ្ឋានខុសប្លែកពីគ្នានាងអប្សរាក៏រាំនូវរបាំផ្សេងៗដែរដូចជារបាំទេព្វមនោរម្យនិងរបាំមុនីមេខលាជាដើម ។
របាំអប្សរាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយសម្ដេចព្រះរាជកនិដ្ឋានរោត្ដមរស្មីសោភ័ណជាព្រះអនុជនៃព្រះករុណាព្រះបាទនរោត្ដមសុរាម្រឹតព្រះនាយិការមានគំនិតបង្កើតរបាំនេះឡើង គឺដើម្បីចូលរួមសម្ដែងក្នុងកម្មវិធីប្រគល់រង្វាន់លើកទឹកចិត្តដល់សិស្សពូកែដែលតែងតែប្រព្រឹត្តទៅនៅរាល់ដំណាច់ឆ្នាំសិក្សារម្ដងៗព្រះអង្គបានបង្ហាត់របាំនេះដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៥៨ដែលរាំជាតួឯកដោយព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីនរោត្ដម វិជ្ជរាជាព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទនរោត្ដមសុរាម្រឹតឆ្នាំបន្ទាប់៖រាំដោយព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីនរោត្ដមសុជាតិវត្តីយាជាព្រះរាជបុត្រីនៃព្រះករុណាព្រះបាទ(នរោត្ដមសីហនុ)ដែលបង្ហាត់ដោយអ្នកគ្រូជាសមី។
ការរាំនៅសម័យនោះមានលំនាំប្រហាក់ប្រហែលរបាំភួងនារីដោយ ម៉ម ឆាវរី បានដកពាក្យខ្លះនៅក្នុងរឿង"អ៊ីណាវ"បុស្បា ដោយអន្លើរសាកានិងរ៉ាត ការដាក់ក្បាច់និងការរើសភ្លេងមកបំពេញអ្នកគ្រូ"ជាសាមី"ជាអ្នករៀបចំច្រៀងកំដរដោយអ្នកគ្រូ"ជាខាន់"និងអ្នកគ្រូ"ឯមធាយ"ដែលយកតាមលំនាំបទដើមឈឹង ។
របាំអប្សរាបានឈានទៅដល់ចំណុចកំពូលល្អឥតខ្ចោះនិងបានចេញរាំជាដំបូងនៅខេត្តសៀមរាប(អង្គរ)ដើម្បីថតជាខ្សែរភាពយន្តដោយលោកម៉ាកសែលកាមីស៍ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៦១-១៩៦២ឆ្នាំ១៩៦៣ចេញទៅសម្ដែងនៅប្រទេសបារាំង ។ នៅឆ្នាំ១៩៦៤ចេញទៅសម្ដែងនៅ សិង្ហបុរីក្នុងពិធីសម្ពោធមហោស្រពសិល្បៈទូទាំងសាកលដែលបានទទួលជោគជ័យនិងមានការគាំទ្រហើយនិងបានកោតសរសើរពីសំណាក់ទស្សៈនិកជនយ៉ាងខ្លាំងក្នុងកាលណោះតួឯករាំដោយព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីនរោត្តមបុប្ផាទេវីដែលព្រះអង្គជាតួឯកដំបូងគេបង្អស់នៃរបាំ។
តួសម្ដែងជាបន្តបន្ទាប់មានដូចជា ៖
- អ្នកស្រី សេង ស្រីមុំ
- អ្នកស្រី វ័ន សាវៃ
- អ្នកស្រី ឌុក ថាច
- អ្នកស្រី វ័ន សាវង្ស
- អ្នកស្រី យឹម ទេវី
- អ្នកស្រី ម៉ម កណិការ
- អ្នកស្រី អ៊ុក ផល្លា
- កញ្ញា សុខ សុខឿន ៕
ឯកសារយោងៈ សៀវភៅរបាំអប្សរារបស់អ្នកគ្រូកែវ ណារុំនិងអ្នកគ្រូព្រំ ស៊ីសាផាន្ឋានិងវចនានុក្រមសម្ដេចសង្ឃរាជ(ជួនណាត)។
No comments:
Post a Comment